Άλλες ονομασίες

Psychotherapy

Σύντομη περιγραφή – ορισμός

Ψυχοθεραπεία ονομάζεται η ψυχολογική παρέμβαση, η οποία συνήθως βασίζεται σε προφορικές συζητήσεις με τον ασθενή ή τον πελάτη και στη μεθοδευμένη καθοδήγηση και την τροποποίηση της συμπεριφοράς του. Οι ψυχοθεραπείες διακρίνονται σε 4 κύριες κατηγορίες, οι οποίες είναι οι εξής: ψυχοδυναμικές, συμπεριφοριστικές, ανθρωπιστικές και ομαδικές.

Ψυχοδυναμικές ψυχοθεραπείες

Οι ψυχοδυναμικές ψυχοθεραπείες στηρίζονται στην άποψη ότι η παθολογική συμπεριφορά είναι το αποτέλεσμα των ψυχικών συγκρούσεων που βιώνει ο ασθενής. Οι συγκρούσεις αυτές έχουν συνήθως την αφετηρία τους στις πρώιμες εμπειρίες της παιδικής ηλικίας. Κυριότεροι εκπρόσωποι των σχολών αυτών είναι: Η Ψυχανάλυση του Freud, Η Ανάλυση του Adler Η Ανάλυση του Jung, Η Θεραπεία του Fromm, Οι Θεραπείες των αναλυτών του Εγώ από τους: Karen Horney, Anna Freud, Erik Erikson κ.α ).

Συμπεριφοριστικές θεραπείες

Οι συμπεριφοριστικές θεραπείες ασχολούνται με την ανεπιθύμητη συμπεριφορά και την τροποποιήση της. Το συμπεριφοριστικό πρότυπο στηρίζεται στην άποψη ότι όλη η συμπεριφορά του ανθρώπου είναι αποτέλεσμα μάθησης και ερμηνεύουν την παθολογική συμπεριφορά ως ανεπιθύμητη μάθηση.

Οι κυριότερες συμπεριφοριστικές μέθοδοι είναι: Η συστηματική αποευσθητοποίηση, η ψυχοκατακλυσμική θεραπεία, η αποστροφική θεραπεία, το σύστημα των «ανταλλάξιμων αμοιβών», η μίμηση προτύπων κ.α.

Ανθρωπιστικές ψυχοθεραπείες

Οι ανθρωπιστικές μέθοδοι τονίζουν ιδιαίτερα τρία χαρακτηριστικά της ψυχικής ζωής του ανθρώπου: τη μοναδικότητα, την πολυπλοκότητα και την ικανότητα για ανάπτυξη και ευτυχία. Η θεωρητική αυτή κατεύθυνση έχει ως αφετηρία την άποψη ότι ο άνθρωπος έχει την ικανότητα για αυτοπροσδιορισμό και τη δυνατότητα για αυτό – εξέλιξη.

Σύμφωνα με το ανθρωπιστικό – υπαρξιστικό πρότυπο, τα αίτια της ψυχικής διαταραχής πρέπει να αναζητηθούν στην κοινωνία, στο οικονομικό πολιτικό σύστημα, και όχι στο ίδιο το άτομο. Η παρέμβαση της παίρνει περισσότερο τη μορφή όχι πλέον της θεραπείας αλλά της βοήθειας για μία ολική προσωπική ανάπτυξη και αυτογνωσία. Επίκεντρο της θεραπευτικής διαδικασίας δεν είναι τόσο το παρελθόν και οι εμπειρίες του ατόμου από αυτό αλλά το «εδώ και το τώρα».

Τυπική μορφή ανθρωπιστικής ψυχοθεραπείας είναι η μέθοδος του Rogers, γνωστή ως πελατοκεντρική, η μέθοδος του Perls γνωστή ως μορφολογική (Gestalt) και η συνδιαλεκτική ανάλυση ( transactional analysis) του Berne.

Ομαδικές ψυχοθεραπείες

Οι ομαδικές ψυχοθεραπείες εφαρμόσθηκαν αρχικά ως λύση ανάγκης – σε στρατιώτες κυρίως- για να μειωθεί το κόστος της ψυχοθεραπείας αλλά και να εξοικονομηθεί χρόνος. Η διαπίστωση ήταν ότι η θεραπεία πολλών ατόμων συγχρόνως έχει σημαντική ψυχοθεραπευτική αξία.
Το άτομο διαπιστώνει ότι και άλλοι συνάνθρωποί του αντιμετωπίζουν παρόμοιο πρόβλημα με το δικό του, με αποτέλεσμα να μη νοιώθει μόνος σε αυτό αλλά και ενθαρρύνεται να συμμετέχει ενεργά για να διευθετήσει τις δυσκολίες του αυτές.
Συχνά μπορεί το άτομο να έχει και ατομικές συνεδρίες με τον θεραπευτή του. Τυπική μορφή ομαδικής ψυχοθεραπείας είναι η οικογενειακή θεραπεία. ’λλες μορφές ομαδικής ψυχοθεραπείας είναι το ψυχόδραμα, η παιγνιοθεραπεία και οι συναντησιακές ομάδες.