Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία ένα 10-15% των ανθρώπων με καρκίνο του εντέρου έχουν οικογενειακό ιστορικό της νόσου, ενώ ένα ποσοστό της τάξεως του 25% των παιδιών που γεννιούνται από αλκοολικούς γονείς, είναι πιθανό να γίνουν και αυτά αλκοολικοί. Εάν κάποιος στην οικογένεια έχει σακχαρώδη διαβήτη ή υπέρταση, οι απόγονοι και οι συγγενείς βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν προβλήματα υγείας. Αλλά η ύπαρξη οικογενειακού ιστορικού ως προς κάποια νόσο, δε σημαίνει κατ΄ανάγκη ότι και όσοι ανήκουν σε αυτή την οικογένεια είναι καταδικασμένοι να την αποκτήσουν. Αυτό δηλώνουν οι ειδικοί της Mayo Clinic Women’s HealthSource, οι οποίοι επισημαίνουν ότι καταγράφοντας ο κάθε ένας μας το οικογενειακό ιατρικό ιστορικό του και γνωρίζοντας ότι ίσως παρουσιάζουμε πιο αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων ασθενειών, μπορούμε να πάρουμε κάποια προληπτικά μέτρα που θα διαφυλλάξουν την υγεία μας.
Η καταγραφή ενός πλήρους και αξιόπιστου οικογενειακού ιατρικού ιστορικού σίγουρα απαιτεί χρόνο και έρευνα, αλλά είναι μία επένδυση που αξίζει τον κόπο. Οι πιο πολλές κληρονομικές ασθένειες, όπως τα καρδιακά νοσήματα, ορισμένοι τύποι καρκίνου, η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης, έχουν ως βασική συνιστώσα τον τρόπο ζωής. Η διατροφή, η άσκηση, το άγχος και άλλοι παράγοντες μπορεί να συμβάλλουν ιδιαίτερα στην ανάπτυξή τους. Η γνώση του αυξημένου κινδύνου στον οποίο ενδεχομένως βρίσκεται ο κάθε ένας από εμάς, μπορεί να μας οδηγήσει να υιοθετήσουμε ένα διαφορετικό τρόπο ζωής, απέχοντας από βλαβερές συνήθειες. Επίσης η συγκεκριμένη γνώση μπορεί να καθορίσει το είδος των ιατρικών εξετάσεων, στις οποίες πρέπει να υποβάλεται ο κάθε ένας για την πρόληψη συγκεκριμένεων καταστάσεων, τη συχνότητα και το χρόνο τέλεσής τους, δηλαδή πόσο νωρίτερα και πόσο συχνότερα από το μέσο όρο, πρέπει να διενεργεί εξετάσεις ένα άτομο, που βρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο για ορισμένες ασθένειες.
Το πρώτο βήμα είναι η δημιουργία ενός οικογενειακού δέντρου. Δεν χρειάζονται ονόματα, αρκεί ο βαθμός συγγένειας. Ο Αμερικανικός Ιατρικός Σύλλογος έχει ένα πρότυπο διαθέσιμο στη διεύθυνση www.ama-assn.org/consumer/gnrl.htm (κάντε κλικ στο personal/family health history). Το δείγμα αυτό πηγαίνει πίσω έως τους παπούδες, αλλά σύμφωνα με συστάσεις ειδικών είναι σκόπιμο η αναδρομή να πηγαίνει πίσω τρεις ή τέσσερις γενιές, συμπεριλαμβάνοντας αδελφούς και αδελφές των παππούδων μας, θείες, θείους, πρώτα ξαδέλφια και αδέλφια. Πρέπει να συμπεριλαμβάνονται βαθμοί συγγενείας, φύλο, έτος γέννησης και θανάτου, ασθένειες, καταστάσεις υγείας, ηλικία διάγνωσης της νόσου, αιτία θανάτου, παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, όπως κάπνισμα ή παχυσαρκία. Οταν ολοκληρωθεί το πλήρες έντυπο είναι σκόπιμο να δοθεί στον θεράποντα ιατρό για έλεγχο, οπότε εκείνος με τη σειρά του, θα σταθμίσει όλους τους παράγοντες και τα δεδομένα και θα συστήσει συγκεκριμένα προληπτικά μέτρα ή εξετάσεις, βασιζόμενος στην κατάσταση υγείας της οικογένειας.
Αξίζει όμως να έχουμε υπόψη μας ότι ακόμα και εάν ανακαλύψουμε ότι οι κοντινοί μας πρόγονοι είχαν ορισμένα πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας, το γεγονός αυτό δεν πρέπει να μας πανικοβάλλει. Αντιθέτως πρέπει να λειτουργήσει ως ερέθισμα, προκειμένου να συνεργαστούμε με τον γιατρό μας, προκειμένου να σχεδιάσουμε ένα πιο υγιές μέλλον για εμάς, τα παιδιά μας και για τις μελλοντικές γενιές της οικογένειάς μας.
Επιμέλεια σύνταξης ειδήσεων σχετικών με την Υγεία (Νέα από την Ελλάδα και τον Κόσμο) για το site Care.gr.
