Στοιχεία ανατομίας

Το γεννητικό σύστημα του άνδρα αποτελείται από τους δύο όρχεις, την εκφορητική οδό που αποτελείται από την επιδιδυμίδα, το σπερματικό πόρο, τη σπερματοδόχο κύστη και τον εκσπερματικό πόρο, και το πέος. Επίσης, στο γεννητικό σύστημα του άνδρα κατατάσσονται η ουρήθρα, ο προστάτης και οι βολβουρηθραίοι αδένες. Οι όρχεις, η επιδιδυμίδα, ο σπερματικός πόρος, οι σπερματοδόχες κύστεις και ο προστάτης, χρησιμεύουν για την παραγωγή, τη φύλαξη και τη μεταφορά του σπέρματος, καθώς και την παραγωγή ορμονών και αποτελούν τα έσω γεννητικά όργανα του άνδρα, ενώ το πέος με το όσχεο αποτελούν τα έξω γεννητικά όργανα.

Στην εικόνα παρατηρούνται:

ΟΡΧΕΙΣ
Κάθε όρχις έχει σχήμα ελλειψοειδές, μήκος 4-5 cm και βάρος 12-15gr. Οι όρχεις βρίσκονται μέσα σε ένα εκκόλπωμα του δέρματος που ονομάζεται όσχεο, ενώ περιβάλλονται και από άλλους χιτώνες. Οι όρχεις είναι μικτοί αδένες. Η εξωκρινής μοίρα τους παράγει τα σπερματοζωάρια και η ενδοκρινής τις αντρικές ορμόνες, με σπουδαιότερη την τεστοστερόνη.

ΕΠΙΔΙΔΥΜΙΔΑ
Η επιδυδυμίδα είναι ένας σφιχτά περιελιγμένος σωλήνας μήκους 5-6 μέτρων στο πίσω μέρος κάθε όρχεως. Διακρίνεται σε τρία μέρη, την κεφαλή, το σώμα και την ουρά. Η επιδιδυμίδα, που αποτελεί την αρχή της εκφορητικής οδού του σπέρματος, χρησιμεύει ως δεξαμενή των σπερματοζωαρίων, στα οποία παρέχει θρεπτικές ουσίες, ενώ με το έκκριμά της συντελεί στην αραίωση του σπέρματος.

ΣΠΕΡΜΑΤΙΚΟΣ ΠΟΡΟΣ
Ο σπερματικός πόρος έχει μήκος 40-50 cm και αποτελεί τον εκφορητικό πόρο του όρχεως. Αποτελεί τη συνέχεια της ουράς της επιδιδυμίδας και εκτείνεται μέχρι τη βάση του προστάτη όπου ενώνεται με την σπερματοδόχο κύστη και μεταβαίνει στον εκσπερματικό πόρο.

ΣΠΕΡΜΑΤΟΔΟΧΕΣ ΚΥΣΤΕΙΣ
Οι σπερματοδόχες κύστεις βρίσκονται έξω από το σπερματικό πόρο πάνω από τον προστάτη. Εχουν σχήμα αχλαδιού με μήκος 4-5 cm και πλάτος 1,5-2 cm. Το έκκριμα των σπερματοδόχων κύστεων προκαλεί αραίωση του σπέρματος και διεγείρει τις κινήσεις των σπερματοζωαρίων. Αμφισβητείται αν χρησιμεύουν για την αποθήκευση του σπέρματος.

ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ
Ο προστάτης ανευρίσκεται μόνο στους άνδρες και έχει μέγεθος και σχήμα κάστανου. Μετά το 50ο έτος της ηλικίας, υπερτρέφεται προκαλώντας διάφορα ενοχλήματα που προέρχονται κυρίως από την ουρήθρα. Το έκκριμα του προστάτη διεγείρει τις κινήσεις των σπερματοζωαρίων και δίνει στο σπέρμα χαρακτηριστική οσμή.

ΠΕΟΣ
Το πέος αποτελείται από τρία σηραγγώδη σώματα, τα δύο σηραγγώδη σώματα του πέους και το σηραγγώδες σώμα της ουρήθρας, τα οποία κατά την ερωτική διέγερση, γεμίζουν με αίμα, προκαλώντας στύση. Εμφανίζει δύο μοίρες, την ελεύθερη ή ιδίως πέος και την περινεϊκή ή κρυμμένη μοίρα, ενώ διακρίνεται σε τρία μέρη, τη βάλανο, το σώμα και τη ρίζα. Τα τρία σηραγγώδη σώματα περιβάλλονται από δέρμα, την πόσθη. Το τμήμα της πόσθης που περιβάλλει την βάλανο λέγεται ακροποσθία. Οταν η ακροποσθία έχει στενό άνοιγμα και δεν μπορεί να τραβηχθεί προς τα πίσω προκαλείται πόνος, οπότε αφαιρείται χειρουργικά με περιτομή.

Στοιχεία φυσιολογίας

Στους όρχεις παράγεται η τεστοστερόνη, η έκκριση της οποίας εξαρτάται από την υπόφυση, με την οποία ρυθμίζεται η γενετήσια ορμή και οι δευτερογενείς χαρακτήρες του φύλου στους άνδρες. Η έκκριση της τεστοστερόνης αυξάνει σημαντικά κατά την εφηβεία και συμβάλλει στην τελική διαμόρφωση του πέους, στην ωρίμανση των όρχεων και στην παραγωγή σπέρματος. Επίσης η τεστοστερόνη είναι υπεύθυνη για τα δευτερεύοντα χαρακτηριστικά του φύλου στον άνδρα, όπως η ανάπτυξη της τριχιφυΐας και του γενίου, η ανάπτυξη των μυών, η αλλαγή στη φωνή και άλλα.
Η σπερματογένεση είναι μια πολύπλοκη διαδικασία η οποία αρχίζει περίπου στη ηλικία των 13 ετών, όταν η τεστοστερόνη διεγείρει τους όρχεις για συνεχή παραγωγή σπερματοζωαρίων. Μετά από μία σειρά κυτταρικών διαιρέσεων, τελικά παράγονται σπερματοζωάρια με απλοειδείς πυρήνες, καθένα από τα οποία αποτελείται από την κεφαλή, το σώμα και την ουρά.

Διαβάστε επίσης

• Προστατίτιδα: Μία νόσος που μπορεί να θεραπευτεί με την απαραίτητη πρόληψη
• Δακτυλική εξέταση: δυσάρεστη, αλλά πολύ χρήσιμη
• Όταν ο προστάτης προειδοποιεί
• Καρκίνος του προστάτη
• Ο προστάτης αφορά και μικρότερες ηλικίες